Σωλήνας De La Rive

 Ο σωλήνας De La Rive, αν και χρονικά προηγήθηκε, είναι κατά βάση ένας σωλήνας Geissler, περιέχει δηλ. αέριο υπό χαμηλή πίεση. Έχει όμως σχεδιαστεί, ώστε να συνδυάζεται με ένα πηνίο και σιδηροπυρήνα, ο οποίος διαπερνά την κάθοδο του σωλήνα. Κατ' αυτό τον τρόπο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επίδειξη της περιστροφής της δέσμης των ηλεκτρονίων γύρω από το παραγόμενο μαγνητικό πεδίο, λόγω δύναμης Lorentz.

Είχα εδώ και καιρό βρει στην αποθήκη του σχολείου δύο τέτοιους σωλήνες, ο ένας δυστυχώς σπασμένος, και πρόσφατα, αν και ετοιμαζόμουν να φτιάξω ως ιδιοκατασκευή τη συνοδευτική μαγνητική βάση, βρήκα εν τέλει και τη δική του βάση με το πηνίο και το σιδηροπυρήνα. 

Στο βίντεο οι πρώτες δοκιμές μου: Χρειάζεται ρύθμιση του ρεύματος στο πηνίο περί τα 5 Α και προσεκτική ρύθμιση της τάσης με την οποία τροφοδοτείται ο σωλήνας (από πηνίο Ruhmkorff).

Μπορεί να επιδειχθεί και η αλλαγή της φοράς περιστροφής της δέσμης, αν αλλάξουμε τη φορά του ρεύματος στο πηνίο. Η περίπτωση τροφοδοσίας του πηνίου με χαμηλής συχνότητας (~0,5 Ηz) εναλλασσόμενη τάση αποδείχτηκε δυσκολότερη, ίσως γιατί η εργαστηριακή γεννήτρια συχνοτήτων δεν παρουσιάζει την απαιτούμενη σταθερότητα της τάσης. 

Στο Δημοτικό Νέας Σελεύκειας

 Την Τετάρτη 10/12 επισκέφτηκα το Δημοτικό Σχολείο Νέας Σελεύκειας και παρουσίασα σειρά πειραμάτων στατικού ηλεκτρισμού με τη γεννήτρια Van De Graaff.

Ευχαριστώ το διευθυντή του Σχολείου κ. Κύλλα Γεώργιο για την πρόσκληση.

Διασκεδασμός

 Ένα απλό πείραμα διασκεδασμού: Οι παράλληλες δέσμες φωτός από ένα κόκκινο και ένα ιώδες LASER πέφτουν σε πρίσμα και εκτρέπονται κατά διαφορετική γωνία (ανάλυση φωτός). Μπορούμε με το μοιρογνωμόνιο του Tracker να μετρήσουμε τη γωνία εκτροπής κάθε δέσμης.

Ανακάλυψη του ηλεκτρονίου

 Ένα βίντεο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διδασκαλία της ανακάλυψης του ηλεκτρονίου. Σε σωλήνα Crookes δημιουργούνται καθοδικές ακτίνες με τη βοήθεια πηνίου Ruhmkorff. Οι ακτίνες εκτρέπονται από την ευθύγραμμη πορεία τους όταν πλησιάσουμε ένα μαγνήτη (πρώτα το Βόρειο και μετά το Νότιο πόλο του).

 

Ροζ καταλύτης

 Ο "ροζ καταλύτης" είναι ένα πείραμα που έδειξε η συνάδελφος Λιάνα Χαραλαμπάτου (ΕΚΦΕ Νίκαιας) στις παρουσιάσεις της ΠΑΝΕΚΦΕ. Το πείραμα συνίσταται στην οξείδωση των ιόντων του τρυγικού οξέος από υπεροξείδιο του υδρογόνου παρουσία καταλύτη χλωριούχου κοβαλτίου.

Το βίντεο που ακολουθεί είναι η προσπάθειά μου αναπαραγωγής του πειράματος με βάση και τις οδηγίες που υπάρχουν στο ΕΚΦΕ Λευκάδας από το συνάδελφο Σπύρο Χόρτη.

Πηγές:

Ιστοσελίδα ΠΑΝΕΚΦΕ (παρουσίαση Λιάνας Χαραλαμπάτου)

ΕΚΦΕ Λευκάδας

 

Παραγωγή εναλλασσόμενης τάσης

 

Παραγωγή εναλλασσόμενης τάσης με ένα μαγνήτη που περιστρέφεται κοντά σε πηνίο των 24000 σπειρών. Η επαγόμενη τάση καταγράφεται με ρυθμό 25 Ηz από το ΣΣΛΑ Multilog. Ο μαγνήτης έχει τοποθετηθεί σε μικρή 3D εκτυπωμένη βάση και περιστρέφεται με τη βοήθεια τεσσάρων συνεστραμμένων νημάτων.

Δεν περιμέναμε βέβαια ημιτονοειδή κυματομορφή!

Ολοκληρώθηκε το Θερινό Σχολείο Φ.Ε. 2025

 Ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 20-6-2025 το 2ο Θερινό Σχολείο Φυσικών Επιστημών, που διοργάνωσαν στην Ηγουμενίτσα η Πε.Δι.Εκ. Ηπείρου και η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσπρωτίας με την επιστημονική υποστήριξη των ΕΚΦΕ Θεσπρωτίας και Λευκάδας.

Με μια ομάδα από τους μαθητές του 2ου θερινού σχολείου Ηγουμενίτσας

Οι μαθητές που συμμετείχαν για τρεις συνεχείς ημέρες (18/6 έως 20/6) παρακολούθησαν τα τετράωρα (5:00 μμ – 9:00 μμ) μαθήματα του Σχολείου, που περιλάμβαναν:

• Την Τετάρτη 18/6/2025 παρουσιάστηκαν από τους Βασίλη Νούση και Σπύρο Χόρτη, υπευθύνους των ΕΚΦΕ Ηγουμενίτσας και Λευκάδας αντίστοιχα, δύο θέματα: Από τη Φυσική της ηλεκτρικής κιθάρας και Πειράματα στο κενό.
• Την Πέμπτη 19/6/2025 ο καθηγητής του ΕΚΠΑ κ. Φίλιππος Βαλλιανάτος έκανε μια εισαγωγή για τους σεισμούς και ακολούθησε από τους Β. Νούση και Σ. Χόρτη εργαστήριο κατασκευής και χρήσης σχολικού σεισμογράφου.
• Την Παρασκευή 20/6/2025 ο υπεύθυνος του ΕΚΦΕ Ρεθύμνου κ. Κωστής Χαλκιαδάκης παρουσίασε την εκπαιδευτική χρήση του Copernicus Browser. Ακολούθησαν πειράματα σχετικά με την επίδειξη των συνεπειών της υπερθέρμανσης του πλανήτη μας και τέλος παρουσιάστηκαν εντυπωσιακά και ιστορικά πειράματα Χημείας και Φυσικής.

Θα θέλαμε στο σημείο αυτό να συγχαρούμε τους μαθητές, που στο τέλος της σχολικής τους χρονιάς, μετά τις εξετάσεις και με δύσκολες καιρικές συνθήκες είχαν τη διάθεση και την υπομονή να παρακολουθήσουν τα μαθήματα του Σχολείου. Η δική τους αφοσίωση αποτελεί για μας την καλύτερη επιβράβευση των προσπαθειών μας.

Τέλος οφείλουμε να ευχαριστήσουμε:

• Τον καθηγητή του ΕΚΠΑ κ. Φίλιππο Βαλλιανάτο για τη συμμετοχή του στο Σχολείο μας.
• Το συνάδελφο υπεύθυνο του ΕΚΦΕ Ρεθύμνου κ. Κωστή Χαλκιαδάκη, που ήταν μαζί μας διαδικτυακά την τελευταία ημέρα του Σχολείου.
• Τον συνάδελφο υπεύθυνο του ΕΚΦΕ Λευκάδας κ. Σπύρο Χόρτη, που χωρίς τη βοήθειά του αυτό το Θερινό Σχολείο στην Ηγουμενίτσα δε θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί.
• Το Ελληνικό γραφείο ESERO για την υποστήριξη σε υλικό και για τις προτάσεις δραστηριοτήτων που ενσωματώσαμε στο πρόγραμμά μας.
• Το Δήμο Ηγουμενίτσας για την υποστήριξή του και ιδιαίτερα την Αντιδήμαρχο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ, ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ, συνάδελφό μας κα. Τσώτου Βασιλική η οποία πάντα ήταν, είναι και ελπίζουμε να παραμείνει σημαντικός εξωτερικός μας συνεργάτης.

Η επιτυχία και αυτού του Θερινού Σχολείου Φυσικών Επιστημών δημιουργεί πρόσθετες ευθύνες για την καλύτερη διοργάνωση των επόμενων δράσεών μας.

Ιδέες υπάρχουν. Περισσότερη υποστήριξη απαιτείται.

Εκ μέρους των διοργανωτών
Μητσιώνης Βασίλειος
Δ/ντης ΔΔΕ Θεσπρωτίας

Εκ μέρους της επιστημονικής επιτροπής
Βασίλειος Νούσης ΠΕ04.01,
Υπ. ΕΚΦΕ Θεσπρωτίας